Historyczne Tło Bitwy Warszawskiej
Wojna polsko-bolszewicka, trwająca od 1919 do 1921 roku, była konsekwencją sprzecznych interesów dwóch państw: odrodzonej Polski i Rosji Radzieckiej. Bolszewicy, pod wodzą Włodzimierza Lenina, dążyli do rozprzestrzenienia rewolucji komunistycznej na zachód Europy, co miało zjednoczyć proletariat wszystkich krajów pod sztandarem komunizmu. Polska, po ponad 120 latach rozbiorów, walczyła o utrzymanie swojej niepodległości i granic.
 |
| Polski plakat rekrutacyjny z 1920 |
W lipcu 1920 roku sytuacja Polski była dramatyczna. Armia Czerwona zbliżała się do Warszawy, a wielu przewidywało upadek młodego państwa polskiego. W tych trudnych okolicznościach Józef Piłsudski, Naczelny Wódz, zdecydował się na ryzykowną kontrofensywę. Plan ten, znany jako manewr znad Wieprza, polegał na skoncentrowaniu sił polskich na południu i uderzeniu w skrzydło Armii Czerwonej.
Przebieg Bitwy i Jej Znaczenie
Decydująca faza bitwy rozpoczęła się 13 sierpnia 1920 roku, gdy wojska polskie stawiły opór nacierającym siłom bolszewickim na przedpolach Warszawy. W ciągu kolejnych dni udało się powstrzymać wroga, a 16 sierpnia rozpoczęła się polska kontrofensywa, która zaskoczyła i rozbiła siły bolszewickie. Bitwa zakończyła się pełnym sukcesem Polaków, a Armia Czerwona została zmuszona do odwrotu.
 |
| Józef Piłsudski ze sztabem, wiosna 1920 |
Bitwa Warszawska została uznana za jedno z najważniejszych starć w historii świata. Uchroniła Europę Zachodnią przed ekspansją bolszewizmu i pozwoliła Polsce na zachowanie niepodległości. W 1920 roku wiele zagranicznych gazet pisało o „Cudzie nad Wisłą”, co podkreślało znaczenie tego wydarzenia.
Ustanowienie Święta Wojska Polskiego
Święto Wojska Polskiego zostało ustanowione po raz pierwszy w 1923 roku, właśnie 15 sierpnia, co miało nawiązywać do rocznicy zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej. Data ta nie jest przypadkowa – 15 sierpnia to także dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, patronki Polski. W okresie PRL święto zostało przeniesione na 12 października, aby upamiętnić bitwę pod Lenino, gdzie walczyła 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Dopiero po upadku komunizmu w 1989 roku, powrócono do tradycji obchodzenia Święta Wojska Polskiego w rocznicę Bitwy Warszawskiej.
Współczesne Obchody
Obchody Święta Wojska Polskiego współcześnie mają charakter uroczysty i patriotyczny. Każdego roku 15 sierpnia w Warszawie odbywa się parada wojskowa, w której uczestniczą jednostki wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, a także sojusznicze kontyngenty z innych krajów NATO. Jest to okazja do zaprezentowania nowoczesnego sprzętu wojskowego oraz podkreślenia roli Polski w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego.
 |
| Defilada wojskowa w Warszawie. |
W ramach obchodów organizowane są także liczne wydarzenia towarzyszące, takie jak koncerty patriotyczne, pokazy historyczne, a także wystawy sprzętu wojskowego. W wielu miastach Polski odbywają się msze święte w intencji Ojczyzny i Wojska Polskiego.
Święto Wojska Polskiego jest również okazją do uhonorowania żołnierzy i weteranów. Przyznawane są odznaczenia i awanse, a także składane są wieńce na grobach poległych. Pamięć o bohaterach Bitwy Warszawskiej i innych walk o niepodległość Polski jest wciąż żywa w polskim społeczeństwie.
Znaczenie Święta Dla Współczesnej Polski
Święto Wojska Polskiego przypomina o znaczeniu sił zbrojnych w obronie suwerenności i niepodległości państwa. Współczesne wyzwania bezpieczeństwa, takie jak zagrożenia hybrydowe, terroryzm czy konflikty regionalne, podkreślają potrzebę silnej i nowoczesnej armii. Święto jest również okazją do refleksji nad miejscem Polski w globalnym systemie bezpieczeństwa oraz nad rolą, jaką Wojsko Polskie odgrywa w strukturach NATO.
Dla wielu Polaków 15 sierpnia jest dniem dumy narodowej. Obchody te łączą w sobie elementy historyczne, religijne i współczesne, co czyni je ważnym elementem polskiej tożsamości narodowej. Święto Wojska Polskiego nie tylko upamiętnia przeszłość, ale także przypomina o ciągłej potrzebie troski o przyszłość Polski i jej bezpieczeństwo.
Podsumowanie
Święto Wojska Polskiego to wyjątkowy dzień w polskim kalendarzu, który łączy w sobie pamięć o heroicznej przeszłości z refleksją nad współczesnymi wyzwaniami. Jest to czas, kiedy cała Polska oddaje hołd swoim żołnierzom, a także dziękuje im za ich służbę i poświęcenie w obronie kraju. Upamiętnienie Bitwy Warszawskiej i innych wydarzeń związanych z walką o niepodległość ma nie tylko wymiar historyczny, ale również moralny, przypominając o wartościach, które powinny przyświecać każdemu pokoleniu Polaków.
dr Mariusz Gwardecki