.png)
Funkcje magnezu w organizmie
- wchodzi w skład enzymów biorących udział w glikozie - pierwszym etapie utleniania komórkowego - pełni ta rolę katalizatora procesów energetycznych;
- uczestniczy w syntezie kwasów nukleinowych - składników DNA, bierze również udział w procesie ich translantacji, czyli w wewnątrzkomórkowej syntezie białek. Jon magnezu umożliwiła połączenie się podjednostkom rybosom i zapoczątkowanie formowania łańcuch polipeptydowego;
- bierze udział w procesie krzepnięcie - odpowiedzialny jest za hamowanie tego procesu. W sytuacji, w której nie występuje krwawienie, jon magnezu stabilizuje płytki krwi - uniemożliwia ich aktywację i adhezję, czyli "zlepianie" się ze sobą. Błędnie zlepione pływki mogłyby się stać przyczyną zatoru, to z kolei mogłoby przyczynić się do wystąpienia udaru mózgu;
- uczestniczy w przekazywaniu sygnałów w układzie nerwowym - jon magnezu posiada dodatni ładunek elektryczny;
- jest odpowiedzialny za skurcz włókien mięśnia sercowego oraz mięśni szkieletowych;
- jest jednym z ważniejszych czynników warunkującym prawidłową pracę mięśni, w których znajdują się znaczne jego magazyny w organizmie;
- obok potasu jest jednym z głównych jonem wewnątrzkomórkowym - reguluje odpowiednie ciśnienie osmotyczne;
- jest składnikiem kości, w których znajdują się największe magazyny magnezu w organizmie.
Warto też wspomnieć, że rola magnezu jest przeceniania - niesłusznie upatruje się wpływu tego pierwiastka na koncentrację, kondycję psychiczną i uczenie się.
Przyczyny niedoboru
Niedobór magnezu jest dość często spotykanym zjawiskiem, stan ten określany jest jako hipomagnezemia - jest ona stwierdzana wtedy, kiedy stężenie magnezu w surowiczy jest na poziomie niższym niż 0,65mmol/l. Całkowitą zawartość magnezu w organizmie człowieka szacuje się na 1000mmol czyli, ok 24 gramy, średnie dobowe zapotrzebowanie na magnez to 0,2 mmol/kg masy ciała - przeciętnie 14 mmol. W codziennej diecie powinno dostarczać się ok 20mmol magnezu dziennie - nieprawidłowa dieta jest najczęściej główną przyczyną niedoborów tego pierwiastka w organizmie. Do innych przyczyn należą:
- nadmierna utrata magnezu przez nerki - zaburzenia ich pracy. Należy jednak podkreślić, że magnez zawarty jest w stosunkowo dużej ilości produktów spożywczych, jego istotny niedobór występuje rzadko;
- zaburzenia wchłaniania elektrolitów i substancji odżywczych (m.in choroby jelit, zapalenie żołądka);
- niektóre choroby dziedziczne;
- zaburzenia hormonalne;
- zaburzenia elektrolitowe - niedobory wapnia, potasu;
- stosowanie niektórych leków - zwłaszcza moczopędnych, antybiotyków;
- nadmierna utrata przez przewód pokarmowy - biegunki i wymioty;
Objawy i skutki niedoboru magnezu
Objawy niedoboru magnezu nie są typowe (różnią się w zależności od stanu zdrowia, organizmu, itp), występują dość rzadko. Do najczęstszych objawów, które występują przy znacznym niedoborze magnezu zalicza się:
- osłabienie, skurcze i drżenia mięśni;
- drżenie powiek;
- zmiany w zapisie EKG;
- zaburzenia gospodarki elektrolitowej - niedobory wapnia i potasu;
- zaburzenia rytmu serca, migotanie przedsionków;
- uczucie nadmiernego bicia serca.
Przyjmuje się również, że niedobry magnezu mogą brać udział w objawach, których przyczyny leżą także gdzieś indziej. Za niejednoznaczne przyczyny hipomagnezemii uważa się:
- łamliwość paznokci;
- wypadanie włosów;
- depresja;
- rozdrażnienie;
- bóle głowy;
- zaburzenia snu;
- migrena;
Warto też wspomnieć, że w ostatnim czasie kampanie reklamowe koncernów farmaceutycznych reklamując swoje suplementy diety z magnezem wskazują najczęściej na trzy objawy jego niedoborów:
- zmęczenie;
- obniżenie nastroju;
- brak koncentracji.
Należy jednak zauważyć, że objawy te nie są typowe i można przypisać je wieli innym chorobom nie tylko niedoborom magnezu. Z powodu niejednoznacznych objawów zanim wdrożymy suplementację magnezową "na własną rękę" warto zasięgnąć porady lekarza.
Dieta
Dzienne zapotrzebowanie na magnez u przeciętnego, dorosłego człowieka wynosi ok. 350mg dla mężczyzn i ok. 280mg dla kobiet. Kluczem do zapewnienia naszemu organizmowi odpowiedniej ilości magnezu jest właściwa dieta - magnez najłatwiej przyswajalny jest właśnie z produktów spożywczych - nawet wówczas wchłonięte zostanie jedyne 50% dostarczonego pierwiastka. Koniecznie zatem trzeba przyjmować w żywności większą ilość produktów go zawierających. Głównymi źródłami magnezu są:
- kasza gryczana i jęczmienna;
- ryż brązowy;
- płatki owsiane i kukurydziane;
- chleb graham i żytni;
- owoce: pomarańcza, jabłka, banany;
- orzechy laskowe, pistacje, migdały, pestki dyni, słonecznik;
- mleko, sery żółte i sery twarogowe;
- kakao;
- wieprzowina i wołowina;
- makrela łosoś;
- warzywa strączkowe: marchew, brokuł, fasola biała i szparagowa, pietruszka.
W diecie warto zwróci uwagę na produkty, które wypłukują magnez z organizmu - szczególnie te o działaniu moczopędnym i przeczyszczającym. Zalicza się do nich przede wszystkim leki, niektóre zioła, kawę oraz herbatę. Negatywnie na właściwy poziom magnezu wpływają także napoje gazowane, ze względu na zawartość fosforanów oraz kwasu fosforowego. Zaburzenia w gospodarce magnezowej obserwowane są także n skutek spożycia alkoholu, produktów bogatych w tłuszcze nasycone (m.in. fast foody); środki nasenne, przeciwbólowe, uspokajające, antybiotyki, niektóre suplementy diety oraz środki antykoncepcyjne (hormonalne).
Diagnozowanie i leczenie niedoborów magnezu
Niedobór magnezu, wbrew pozorom jest trudny do zdiagnozowania - prawidłowe stężenie magnezu w surowicy nie wyklucza występowania faktycznego niedoboru tego pierwiastka. Jest to związane z faktem, że występuje on głównie w komórkach, w osoczu natomiast znajduje się wyłącznie niewielki jego odsetek. Możliwa jest zatem sytuacja, w której ilość magnezu w soczewicy jest prawidłowa, a w komórkach zbyt mała. Współczesna medycyna nie daje możliwości zmierzenia stężenia magnezu w komórkach. Wstępnie niedobór magnezu diagnozuje się w sytuacji kiedy w soczewicy jego stężenie jest mniejsze niż 0,65 mmol/l. W większości przypadku jednocześnie bada się zawartość potasu, sodu oraz wyniki gazometrii (głównie aby przekonać się, że gospodarka kwasowo zasadowa jest właściwie zbilansowana. Analizie poddawany jest także mocz - aby wykluczyć nieprawidłową pracę nerek. Najbardziej efektownym badaniem jest tzw. "próba obciążeniowa" - pacjentowi podaje się kroplówkę z magnezem a następnie ocenia wydalanie tego pierwiastka wraz z moczem.
Leczenie, jak zawsze, opiera się w pierwszej kolejności na wyeliminowaniu przyczyny wystąpienia niedoboru magnezu. Jeżeli przyczyny zostaną wyeliminowane lub wykluczone zostaną nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu wdraża się suplementację doustną, niestety wiąże się ona z wystąpieniem biegunek. Leczenie trwa zazwyczaj od kilkunastu do kilkudziesięciu tygodni - do momentu, w którym poziom magnezu zostanie unormowany i będzie utrzymywał się na prawidłowym poziomie.
MG
Źródła:
- medonet.pl
- medme.pl
- medicover.pl
- diag.pl
- portal.abczdrowie.pl
- doz.pl
- wapteka.pl
- mp.pl