Witamina B2 - funkcje, niedobór i nadmiar



Witamina B2 zwana również ryboflawiną należy do grupy witamin dobrze rozpuszczalnych w wodzie, ma ogromny wpływ na właściwe funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Odpowiedzialna jest nie tylko za zdrowie, ale także za dobre samopoczucie i urodę – odpowiada m.in za właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego, dobry wzrok i piękną skórę. Jakie funkcje pełni witamina B2 w organizmie? Jakie są przyczyny i skutki jej niedoboru? Jak się je leczy?

Funkcje witaminy B2 w organizmie

Witamina B2 w ludzkim organizmie potrzebna jest w wielu procesach zachodzących w organizmie:

  • wchodzi w skład koenzymów, których zadaniem jest utlenianie komórek;
  • uczestniczy także w procesach metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów;
  • dostarcza energii w procesie oddychania;
  • jest niezbędna dla prawidłowego widzenia;
  • bierze udział w produkcji kortyzolu – hormonu stresu;
  • wspomaga prawidłową pracę błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki przewodu pokarmowego oraz nabłonka naczyń krwionośnych i skóry;
  • wzmacnia działanie insuliny;
  • zapewnia prawidłowy wzrost i rozwój dzieci;
  • bierze udział w procesie produkcji czerwonych płytek krwi;
  • ochrania drogi oddechowe przez szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych;
  • wspomaga utrzymanie właściwej gospodarki hormonalnej;
  • reguluje pracę serca, skurcze mięśni oraz ciśnienie krwi;
  • zapewnia właściwe funkcjonowanie układu nerwowego;
  • ochrania przez stresem oksydacyjnym;
  • zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego;
  • ochrania przed depresją poporodową;
  • pomaga w łagodzeniu uczucia zmęczenie i znużenia;
  • zmniejsza częstotliwość ataków migreny.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B2 zależne jest od kilku czynników – przede wszystkim od wieku, płci oraz ogólnego zdrowia organizmu. Zalecane dzienne spożycie ryboflawiny wynosi:

  • dzieci do 9 roku życia – 0,5 do 0,9 mg;
  • chłopcy w wieku 10—18 lat – od 1 do 1,3 mg;
  • dziewczęta 10-18 lat – od 1 do 1, 1 mg;
  • mężczyźni – 1,3 mg;
  • kobiety – 1,1 mg;
  • kobiety w ciąży – 1,4 m;
  • kobiety w okresie laktacji – 1,6 mg.

Przyczyny niedoboru witaminy B2

Najczęstszą przyczyną wystąpienia niedoborów witaminy B2 jest nieodpowiednia, niezdrowa i słabo zbilansowana dieta. Powodem powstania niedoboru mogą być również zaburzenia wchłaniania witamin w przewodzie pokarmowym. Suplementację witaminy B2 często zleca się osobom chorującym na nowotwory, choroby przewlekłe, nadczynność tarczycy, mających problemy z wątrobą i jelitami. Wskazaniem do dodatkowej suplementacji są również stany gorączkowe, częste biegunki i wysokie stężenie bilirubiny u noworodków. Objawy związane z niedoborem często występują u alkoholików, wegan i wegetarian oraz osób skrajnie niedożywionych. Suplementacja zalecana jest również przy rozległych oparzeniach.

Objawy i skutki niedoboru witaminy B2

Niedobór witaminy B2 jest trudny w rozpoznaniu – objawy nie są charakterystyczne, często wiąże się je z innymi schorzeniami i dolegliwościami. Niewielkie i krótkotrwałe niedobory ryboflawiny nie dają żadnych objawów i nie są groźne dla zdrowia. Objawy pojawiają się przy niedoborze umiarkowanym i znacznym, który trwa dłużej niż 48 godzin. Występują wówczas:

  • zmiany zapalne błony śluzowej jamy ustnej i języka: afty, pleśniawki;
  • łuszczenie się i pękanie warg, tzw. zajady;
  • wypadanie włosów;
  • zmiany w narządzie wzroku i układzie nerwowym;
  • opóźnienie wzrostu u dzieci;
  • nadwrażliwość na światło;
  • bezsenność;
  • bóle i zawroty głowy;

Ponadto u kobiet, u których występuje niedobór witaminy B2 często dochodzi do infekcji pochwy, których objawem jest głównie świąd. Niedobór może wywołać także migreny jak przekonują badania przeprowadzone w Centrum Medycznym Szpitala Dziecięcego w Cincinnati.

Dieta

Witamina B2 występuje dość powszechnie w pożywieniu. Aby dbać o jej prawidłowy poziom w organizmie należy stosować dobrze zbilansowaną dietę. Występuje przede wszystkim w mięsie drobiowym, wieprzowy i podrobach. Ponadto zawierają ją: ziemniaki, produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych (głównie soja, fasola i groch), jaja, mleko i jego przetwory (sery, twarogi, kefiry, jogurty, masła), truskawki, banany, nasiona słonecznika, dyni i sezamu, migdały, orzechy włoskie, zielone warzywa (głównie brokuł, rukola, karczochy i ogórki). Witamina B2 jest odporna na działanie wysokich temperatur, składniki je zawierające można więc gotować. Warto jednak ograniczyć ilość wody, ponieważ może ona wypłukiwać ryboflawinę. Jest podatna na działanie promieni słonecznych, produkty ją zawierające nie powinny być wystawiane na działanie słońca. Większe zapotrzebowanie na ryboflawinę dotyczy kobiet w ciąży oraz karmiących piersią; ponadto w większych ilościach potrzebują jej: osoby pracujące fizycznie, osoby narażone na długotrwały stres, dzieci i młodzież w okresie wzrostu i dojrzewania, osoby odchudzające się i seniorzy. 

Czy możliwy jest nadmiar witaminy B2?

Witamina B2 jest dobrze rozpuszczalna w wodzie, organizm bez większych trudności jej nadmiar wydala z moczem. Z tych powodów trudno, aby wystąpił nadmiar ryboflawiny, zwłaszcza występujący wraz z objawami. Skutki uboczne wystąpić mogą jedynie w przypadku spożycia dużej dawki witaminy. Mogą wówczas wystąpić bóle brzucha, nudności orz wymioty. Objawem nadmiaru witaminy B2 jest również ciemnożółty kolor moczu – choć nie jest to objaw charakterystyczny.

Diagnostyka i leczenie

Niedobór witaminy B2 wykrywany jest w wyniku przeprowadzenia morfologii krwi – najczęściej podczas rutynowego badania. W pierwszy kroku lekarz ustala przyczyny wystąpienia niedoboru (którą najczęściej jest zła dieta lub zwiększone zapotrzebowanie) – wówczas zaleca się stosowanie zbilansowanej diety, w niektórych przypadkach także suplementację. Większość objawów spowodowanych niedoborem witaminy B2 jest odwracalna i ustępuje po uregulowaniu poziomu witaminy w organizmie.

MG

Źródła:

  • medonet.pl
  • medme.pl
  • medicover.pl
  • diag.pl
  • portal.abczdrowie.pl
  • doz.pl