Rycerze i zamki

 Z Lekcji dowiesz się:

  • kim byli rycerze;
  • kto mógł zostać rycerzem;
  • poznasz cechy idealnego rycerza.

Rycerze - wojownicy w służbie króla

Europejscy władcy w średniowieczu często prowadzili wojny, do walki potrzebowali wojska. Elitę średniowiecznych armii stanowili rycerze, którzy tworzyli odrębny stan społeczny zwany rycerstwem.
Rycerz otrzymywał od władcy ziemię we władanie, w zamian zobowiązywał się do wiernej służby. Na swoich ziemiach najzamożniejsi rycerze budowali zamki - wygląd zamku oraz jego wielkość świadczyły o bogactwie właściciela. 
Rycerze mogli prezentować swoje umiejętności w czasie rycerskich turniejów. Najbardziej uzdolnieni rycerze, dzięki turniejom zyskiwali wielkie majątki i sławę. 

Jak zostać rycerzem?

Rycerzem mógł zostać wyłącznie chłopiec, który pochodził z rycerskiego rodu. Kiedy ukończył 7 lat, rodzice oddawali go na wychowanie do zamku innego rycerza - tam stawał się paziem. Na dworze uczył się zasad kulturalnego zachowania, posługiwania się bronią i jazdy konnej.
W wieku ok. 14 lat paź zostawał giermkiem, od tej chwili towarzyszył rycerzowi w wyprawach wojennych. 
W wieku ok. 18-20 lat giermek otrzymywał tytuł rycerski podczas ceremonii pasowania (pasowanie na rycerza). W czasie pasowania rycerz składał przysięgę wierności swojemu panu - rycerzowi, lub władcy. W czasie ceremonii rycerz otrzymywał pas i miecz, które symbolizowały przynależność do rycerstwa. 
Rycerz posiadał znak rodowy czyli herb, który umieszczany był na tarczach oraz zamkach. 

Idealny rycerz

W średniowiecznej Europie powstał wzór idealnego rycerza. Według ideału rycerz powinien postępować zgodnie z kodeksem rycerskim wyróżniać się odwagą, odpornością na ból, gotowością do obrony słabszych, ojczyzny i wiary z narażeniem swojego życia. Rycerz zobowiązany był również do traktowania kobiet uprzejmie i z szacunkiem oraz do dochowania wierności “damie swojego serca”.
Niezwykle ważną rolę w życiu rycerza ogrywał honor. 

Średniowieczny zamek

Źródło: www.dkfindout.com
Początkowo warownie obronne w średniowieczu budowano z drewna, z czasem zastępowano je zamkami budowanymi z kamienia lub cegły, często wznoszono je w trudno dostępnych miejscach, np. na wzgórzach lub wyspach. 
Główne elementy zamku:
  • fosa - rów, który często wypełniony był wodą, który otaczał zamek. Fosa utrudniała nieprzyjacielowi dostęp do murów;
  • brama - stanowiła wejście do zamku, była pilnie strzeżona przez strażników. Jeżeli zamek otoczony był fosą, częścią bramy był most zwodzony, który można było podnieść;
  • dziedziniec - wewnętrzny plac zamku, odbywały się tu turnieje rycerskie i ważne uroczystości;
  • kaplica - znajdowała się wewnątrz murów zamku, była miejscem modlitwy dla mieszkańców zamku;
  • wieża mieszkalna - najważniejsza część zamku, w której mieszkał jego właściciel wraz z rodziną. W czasie oblężenia była ostatnim punktem obrony;
  • zbrojownia - przeważnie znajdowała się w podziemiach wieży mieszkalnej, przechowywano w niej broń niezbędną do obrony zamku;
  • sala główna - reprezentacyjne pomieszczenie zamku. W niej właściciel zamku przyjmował gości.

Lekcja dostępna na YouTube: 



dr Mariusz Gwardecki

Lekcja historii dla klasy 4 opracowana na podstawie podręcznika Nowa Era "Wczoraj i dziś".
W artykule użyto grafiki zaczerpnięte z portalu PNGWING oraz domeny publicznej.